Gezond koken: hoe bacteriën kunnen helpen
De wildernis binnen
Wist je dat we op elk moment ons huis delen met meer dan 200 000 organismen? Dat klinkt vies, maar de meeste van die bacteriën, zwammen en insecten zijn helemaal niet slecht voor ons, vertelt de Amerikaanse ecoloog Robert Dunn in zijn boek ‘Nooit alleen thuis’.
Integendeel, hoe groter de diversiteit, hoe beter voor onze gezondheid. Ons immuunsysteem wordt er sterker van en kwaadaardige organismen maken minder kans om te overleven als ze moeten afrekenen met hun natuurlijke vijanden. “We moeten de wildernis weer binnenlaten in onze woningen, zij het een beetje selectief”, schrijft Dunn.
De smaak van handen
Er zijn verschillende manieren waarop we dat kunnen doen. Genoeg plantensoorten in de tuin zetten bijvoorbeeld, of niet per se elke spin, wesp en vlieg doodmeppen. Ook in de keuken kan je creatief omgaan met bacteriën, met name in gerechten waarbij gisting komt kijken. Dunn ontdekte dat gefermenteerd eten veel voorkomt in de Koreaanse keuken, en gisting is een natuurlijke manier om ziektekiemen te elimineren. “Gefermenteerd voedsel is een ecosysteem op zich dat zijn eigen onkruid verdelgt”, verwoordt hij het.
In Korea bestaat er ook een begrip dat letterlijk vertaald ‘handsmaak’ betekent. Het komt erop neer dat de micro-organismen op de huid van de kok een unieke en persoonsgebonden smaak geven aan het gefermenteerde eten. Het is even slikken als je dat hoort, maar door het voedsel uitgebreid aan te raken creëren Koreaanse koks wel een gezonde biodiversiteit in hun maaltijden.
Broodnodig
Dunn trok op onderzoek uit en kwam tot de conclusie dat je hetzelfde effect kan bereiken met brood. “Als gegist brood rijst, is het omdat micro-organismen in het deeg koolzuurgas produceren. Dat gas raakt in luchtblaasjes in het brood gevangen”, legt hij uit.
Het probleem met het meeste brood dat je in de winkel koopt, is dat het 1 soort graan en 1 soort gist gebruikt. Die gist levert brood op dat niet zuur smaakt, wat niet meteen bevorderlijk is voor de voedingswaarde, smaak en micro-organismen. “We zijn de rijkdom van ons dagelijks brood kwijt”, stelt Dunn.
Wees je eigen bakker
Zelf brood bakken, is dus om diverse redenen een goed idee. Zeker als je zuurdesem gebruikt. Daarin kunnen ziektekiemen doorgaans niet overleven, in tegenstelling tot de gezonde micro-organismen. Door je handen te gebruiken en het deeg te kneden, doe je meer goed dan je zou denken.
De bacteriën in de ingrediënten verrijken de biodiversiteit op je lichaam, en omgekeerd geven de micro-organismen op je lichaam en in je huis een eigen persoonlijkheid aan het brood. Vergeet natuurlijk niet om eerst je handen te wassen, maar 20 seconden met een gewoon stuk zeep is genoeg om de kwalijke kiemen weg te spoelen.
Bekijk hoe je zuurdesem maakt:
